Szachy – ludzie uczestniczą w rozgrywkach tej gry od niepamiętnych czasów. To nie tylko rywalizacja; uczą one logicznego myślenia, kształtują koncentrację oraz zdolności analityczne. Także i w tej dyscyplinie częstochowianie odnoszą sukcesy. Poznajmy bliżej UKS Hetman Częstochowa, który reprezentuje nasze miasto w tym będącym jedną z najstarszych gier świata sporcie.

Chcąc poznać reprezentantów szachów z naszego miasta, wystarczy udać się na ulicę Jana III Sobieskiego 15 w Częstochowie – to właśnie tam ma swoją siedzibę Uczniowski Klub Sportowy Hetman. Działa on nieprzerwanie od 1995 roku, a jego wychowankowie rywalizują w szachy na arenie zarówno krajowej, jak i międzynarodowej, w różnych kategoriach wiekowych. Od 1998 roku drużyny Hetmana występują w rozgrywkach centralnych juniorskich i seniorskich. W sezonie 2022 klub zdobył brązowy medal w II Lidze Juniorów, co pozwoliło im na awans do I Ligi Drużynowych Mistrzostw Polski Juniorów.

Postanowiliśmy skontaktować się z prezesem Hetmana, panią Elżbietą Pyrkosz, aby lepiej poznać klub. Opisała nam, jak Hetman rozwijał się na przestrzeni ostatnich miesięcy oraz jakie były ostatnie osiągnięcia wychowanków.

– To już trzydziesty rok działalności. Mamy ugruntowaną pozycję zarówno w ogólnopolskich rozgrywkach juniorskich, jak i seniorskich. W dniu 18 czerwca zakończyły się Drużynowe Mistrzostwa Polski Juniorów – I Liga,  zajęliśmy w nich wysokie 6. miejsce, wśród  22 drużyn. W tym roku  Palina Krotava została mistrzynią Śląska juniorek do lat 10, jedenastoletnia Zuzia Kamińska wicemistrzynią Śląska do lat 15, szesnastoletni Adam Wandor wicemistrzem Śląska do lat 18. W Finałach Mistrzostw Polski wystartowało sześciu naszych reprezentantów. Najlepiej wypadli: Zuzia Kamińska – 4. miejsce w kategorii do lat 12 i trzynastoletni Borys Witczak – 8. miejsce do lat 14. Nasi zawodnicy występują również w rozgrywkach międzynarodowych; w dniu 2 lipca zakończył się Puchar Świata Kadetów do lat 12, gdzie nasza Zuzia była piąta wśród juniorek do lat dwunastu. Natomiast Borys Witczak zajął 8. miejsce w turnieju FIDE Summer Cup, zakończonym 30 czerwca w Grecji na Rodos, zajmując jednocześnie 1. miejsce wśród juniorów do lat 16. 

Takie dokonania jedynie potwierdzają, że Hetman przynależy do czołówki Polski, a zawodnicy nie tylko utrzymują, ale i podnoszą swój sportowy poziom. Spytaliśmy także o to, kto na tę chwilę odnosi największe osiągnięcia.

– Największe sukcesy w ubiegłym roku odniosła Zuzia Kamińska – została mistrzynią Polski Juniorek do lat 10 w szachach szybkich, w szachach błyskawicznych, w szachach klasycznych. Zdobyła brązowy medal w Mistrzostwach Europy, 4. miejsce w Mistrzostwach Świata Juniorek do lat 10 w Szachach Klasycznych, dwa srebrne medale w Mistrzostwach Europy w szachach szybkich w turnieju indywidualnym i drużynowym oraz brązowy medal w Mistrzostwach Europy w szachach błyskawicznych. Sukcesy odnieśli także inni: Emilia Egeman została Mistrzynią Świata Osób z Niepełnosprawnościami, Kamil Kaliszuk zwyciężył zeszłoroczną edycję Ogólnopolskiego Programu „Od pionka do Hetmana”, w którym udział brało 228 uczestników, Borys Witczak należał do Kadry Polski.  Palina Krotava  zdobyła 1. miejsce w Półfinale Mistrzostw Polski Juniorek do lat 10 oraz 13. miejsce w Finale, wśród 64 uczestniczek.

Zainteresowanie klubem w Częstochowie jest stale bardzo duże; wiele nowych osób rozpoczyna tam swoją przygodę z szachami. Jednak wszyscy ci, którzy do niego dołączają, muszą pamiętać o jednym – że jest to wymagające wyzwanie.

– Nie każdy zdaje sobie sprawę, jaka ilość pracy i ćwiczeń konieczna jest do podnoszenia poziomu sportowego. Analizując wyniki sportowe naszych podopiecznych podkreślić należy, że procent wytrwałych, osiągających sukcesy, jest stale wysoki. W naszej ocenie świadczy to o prawidłowym działaniu programu szkolenia i pracy kadry instruktorskiej.

Dołączający do klubu należą do najróżniejszych przedziałów wiekowych – nowymi członkami stają się zarówno osoby już nawet od piątego roku życia, jak i te dorosłe. – Szachy są jedną z niewielu dyscyplin sportu pozwalających na równą rywalizację praktycznie w każdym wieku, czego mamy obraz w organizowanych przez nas turniejach – mówi Elżbieta Pyrkosz.  

W najbliższej przyszłości będzie miało miejsce wiele zawodów, w których wezmą udział wychowankowie Hetmana. Są to między innymi Mistrzostwa Polski Juniorów w Szachach Szybkich i Błyskawicznych, rozgrywane w dniach 02-04.08.2024 w Krakowie, czy Mistrzostwa Europy w Szachach Szybkich, Błyskawicznych, Klasycznych w Pradze, które odbędą się w drugiej połowie sierpnia.  W Ustroniu będzie miało miejsce Zgrupowanie Kadry Śląska, wraz z Festiwalem „Szachy w Ustroniu łączą Pokolenia”.  Zawodnicy wezmą udział także w turniejach w Walencji, Pardubicach, Suwałkach, Polanicy-Zdrój oraz w Drużynowych Mistrzostwach Polski – I liga Seniorów w drugiej połowie września.

Zapytaliśmy także o częstotliwość praktyk, w których sportowcy uczestniczą by szlifować swoje umiejętności. – W czasie roku szkolnego treningi stacjonarne dla ogółu zawodników odbywają się w każdą środę w Szkole Podstawowej Nr 9 w Częstochowie. Okres wakacyjny to przede wszystkim czas startu w turniejach.

Niewątpliwie ważnym elementem jest stały rozwój, pokonywanie słabości i stawanie się coraz lepszym. Oznacza to, że treningi stacjonarne to nie wszystko – zawodnicy muszą się przygotowywać także w innych miejscach oraz z użyciem innych narzędzi. – Kwestia pracy indywidualnej z poszczególnymi zawodnikami ustalana jest przez trenerów – mówi pani prezes.  – Dla zawodników pragnących podnosić swój poziom indywidualnie dostępne są zarówno platformy internetowe, jak i różne wydawnictwa książkowe czy czasopisma szachowe. 

Szachy pozwalają wszystkim uczestnikom rywalizacji na emocjonujące starcia, ale to nie wszystko – pobudzają one też umysł i dobrze wpływają na jego funkcjonowanie w późniejszych latach życia.  Istnienie takiego klubu jak Hetman w naszym mieście to wspaniały fakt; to znak, że ludzie od najmłodszych lat chcą się rozwijać, zwiększać swoje umiejętności i stawać się lepszymi, a co najważniejsze – że nie jest to dla nich przymus, a przyjemność. Mamy nadzieję, że w przyszłości nasi reprezentanci będą osiągać jeszcze więcej sukcesów i trzymamy za nich kciuki nie tylko na najbliższych, ale i we wszystkich kolejnych zawodach i turniejach!